Dzień Walki z Handlem Ludźmi
W poniedziałek, 18 października, obchodzony był Europejski Dzień Walki z Handlem Ludźmi. W tym roku były to już XV. obchody. Szczególnie tego dnia organy ścigania, w tym Policja, organizacje rządowe jak i pozarządowe starają się uświadomić społeczeństwu, czym jest handel ludźmi i jak się ustrzec, aby nie zostać ofiarą tego przestępstwa.
Każdego roku, 18 października, obchodzimy Europejski Dzień Przeciwko Handlowi Ludźmi. Handel ludźmi jest przestępstwem o globalnej skali i występuje w większości państw na świecie. Jego istotą jest zniewolenie osoby lub osób przy użyciu różnorodnych metod i środków w celu wykorzystania nawet za jej zgodą. Dlatego często określany jest jako współczesne niewolnictwo. Stanowi jedną z najcięższych zbrodni i rażąco godzi w podstawowe wartości człowieka, takie jak wolność czy godność ludzka zagwarantowane przez liczne porozumienia międzynarodowe, w tym dyrektywy unijne, a także przez Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej.
Polska z uwagi na swoje położenie geopolityczne, jest nie tylko krajem pochodzenia ofiar, ale jest także krajem tranzytowym, przez który odbywa się transfer ofiar oraz krajem docelowym dla ofiar. Polacy wyjeżdżający za granicę stają się ofiarami wykorzystywanymi do pracy przymusowej lub prostytucji. Na terytorium Polski mamy do czynienia z werbowaniem Polaków, którzy następnie są wykorzystywani za granicą, wykorzystaniem na terenie naszego kraju, a także z handlem i eksploatacją cudzoziemców.
Handel ludźmi jest zjawiskiem podlegającym dynamicznym przemianom. Przestępcy związani z tym procederem ciągle szukają nowych sposobów na werbowanie kolejnych ofiar. W ostatnich latach obserwuje się pewne zmiany w formach najczęściej popełnianych przestępstw związanych z handlem ludźmi. Obecnie, od kilku już lat, dominującą formą handlu ludźmi jest wykorzystanie do pracy przymusowej. Proceder ten dotyczy zarówno Polaków za granicą (szczególnie w Wielkiej Brytanii, Holandii i w Niemczech), a także Polaków na terenie RP oraz cudzoziemców przebywających w Polsce (głównie obywateli Ukrainy, Filipin, Wietnamu i Rumunii).
Zauważalna jest również działalność grup przestępczych polegająca na wykorzystywaniu osób do żebractwa, kradzieży czy wyłudzania kredytów i świadczeń socjalnych, jako formy wykorzystywania ofiar handlu ludźmi.
Skuteczne przeciwdziałanie i walka z tym przestępstwem wymaga udziału i współpracy wielu podmiotów administracji rządowej oraz organizacji pozarządowych. Za koordynację
i monitorowanie aktywności administracji publicznej w zakresie przeciwdziałania handlowi ludźmi odpowiada Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. Przy Ministrze Spraw Wewnętrznych i Administracji pracuje Zespół do Spraw Przeciwdziałania Handlowi Ludźmi, który dokonuje między innymi oceny realizacji Krajowego Planu Działań Przeciwko Handlowi Ludźmi. Obecnie obowiązującym dokumentem jest Plan na lata 2020-2021. Głównym jego celem jest zapewnienie warunków koniecznych dla skutecznego przeciwdziałania handlowi ludźmi i wspierania ofiar tego przestępstwa.
Na gruncie policyjnym, w Biurze Służby Kryminalnej, funkcjonuje Wydział do Walki z Handlem Ludźmi, którego zadaniem jest między innymi zwalczanie handlu ludźmi oraz przestępstw z nim związanych. Polska Policja na poziomie krajowym współpracuje z różnymi organizacjami pozarządowymi, społecznymi i instytucjami użyteczności publicznej, takimi jak Krajowe Centrum Interwencyjno-Konsultacyjne dla ofiar handlu ludźmi czy Fundacja „La Strada”, natomiast na poziomie międzynarodowym między innymi z Interpolem czy Europolem.
Pandemia SARS-CoV-2 postawiła przed podmiotami zajmującymi się przeciwdziałaniem i zwalczaniem handlu ludźmi i wsparciem jego ofiar nowe wyzwania. Pandemia mogła spowodować niekorzystne zmiany na rynku pracy, w związku z czym sytuacja ta może być wykorzystana w celu zatrudniania osób na nieuczciwych warunkach lub wykorzystania ich do pracy przymusowej. Dlatego też podmioty zajmujące się handlem ludźmi muszą dostosować swoje działania do zmieniającej się dynamicznie sytuacji.
Ważne numery telefonów:
- Krajowe Centrum Interwencyjno-Konsultacyjne dla ofiar handlu ludźmi 226 280 120
- Policja - Wydział do walki z handlem ludźmi 664 974 934 (e-mail: handelludzmibsk@policja.gov.pl)
- Stowarzyszenie Po-MOC 511 801 161
- Fundacja La Strada 226 289 999